عاقله که دیهٔ جنایت خطا را می پردازد در چند مورد از پرداخت آن مُعاف است : 1- زنان عاقله، اگر عُصبهٔ جانی زن باشد مانند عمّه و دخترعمو و غيره بر آنان چيزي نيست . ۲- عُصبهٔ نابالغ ، اگر خویشاوندان پدری به حدّ بلوغ نرسیده باشند برآنان چیزی […]

۱- عقل = زایل نمودن عقل ودیوانه نمودن کسی موجب دیهٔ کامل انسان است . ۲- موی سر = زایل نمودن آن که دیگر نروید و کچل شود موجب دیهٔ کامل انسان است . ۳- موهای صورت = زایل نمودن پلك و ریش و ابرو که دیگر نروید موجب دیهٔ […]

حُرمت جسد ميّت مسلمان، بايد مراعات شود و مثله اش حرام است . گرچه تشريح طبّي باشد و ديۀ جراحت هاي جسد ميّت كه به خود ميّت تعلّق مي گيرد و براي او بايد مصرف خيرات و مبرّات بشود و بورثه نمي رسد اينهايند : 1- دیهٔ جدا كردن سر […]

هر گونه زخم و جراحت وارده بر بدن انسان نامی ودیه ای دارد که إينهايند : ۱- حارصه = که پوست کنده شود لیکن خون نیاید دیه اش یک شتراست . ۲- دامیه = که گوشت را ببُرد و خون آید دیه اش دو شتر است . ۳- باضعه = […]

دیهٔ جنین در رحم زن از إبتدای نطفه تا آخر به این ترتیب است : ۱- نُطفه = اگر منی در رحم مستقر شود اسقاطش ۲۰ مثقال طلا دیه دارد . ۲- علقه = اگر نطفه منعقد گردد و قطعهٔ خون شود اسقاطش چهل مثقال طلا دیه دارد . ۳- […]

۱- کسی که خودکشی نماید و إنتحار کند دیه ندارد . ۲- کسی که شخص مهاجم را دفع کند و او را بکشد دیه اش ساقط است . ۳- کسی که مرتدّ فطری را بکشد دیه نمی پردازد . 4– کسی که دشنام دهندهٔ به پیامبر (ص) و إمام (ع) […]

1- دیهٔ مرد مسلمان آزاد = هزار مثقال طلای ۱۸ نخودی یا معادل آن است . -2دیهٔ مرد مسلمان غیر آزاد = نصف دیهٔ مرد آزاد است . ۳- دیهٔ زن مسلمان آزاد = نصف دیهٔ مرد آزاد است و جراحاتش یک سوم است . 4- دیهٔ زن مسلمان غیر […]

دیهٔ قتل عمد از این قرار است : 1- یا 100 صد عدد شتر . ۲- یا 200 دویست عدد گاو . ۳- یا 1000 هزارعدد گوسفند . 4- یا ۲۰۰ دویست عدد لباس کامل . 5- یا ۱۰۰۰ هزار دینار طلا . 6- یا 10000 ده هزار درهم نقره […]

قصاص نمودن درمقابل جراحت های اعضا شرایطی دارد که باید مراعات گردد و درمواردی که قصاص ساقط است دیه ثابت است و تعزیر هم دارد : ۱- قصاص جایز باشد مثلا در مقابل زنا نمودن نمی توان زنا نمود و همچنین إزالهٔ بکارت و لواط قصاص بالمثل جایز نیست. ۲- […]

راه ثابت شدن حقّ قصاص بالمثل این است : ۱- إقرار شخص جانی با حجّت بودن إقرارش در نزد حاکم شرع . ۲- قیام بیّنه دو شاهد عادل در نزد حاکم شرع . ۳- علم قطعی خود حاکم شرع و قاضی مانند دیدن سرقتی یا قتلی و غیره . 4- […]