قانون قصاص أعضا

قصاص نمودن درمقابل جراحت های اعضا شرایطی دارد که باید مراعات گردد و درمواردی که قصاص ساقط است دیه ثابت است و تعزیر هم دارد :

۱- قصاص جایز باشد مثلا در مقابل زنا نمودن نمی توان زنا نمود و همچنین إزالهٔ بکارت و لواط قصاص بالمثل جایز نیست.

۲- مساوات در اسلامیّت مثلا در مقابل انسان کافر مسلمان قصاص نمی شود .

۳- مساوات در آزادی مثلا در مقابل انسان برده آزاد قصاص نمی شود .

4- پدر نبودن، در مقابل فرزند پدر را قصاص نمی کنند .

۵- بلوغ جانی ، که طفل نابالغ را قصاص نمی کنند بلکه دیه از عاقله اش می گیرند .

6ـ عقل جانی، که ديوانه هرگز قصاص نمی شود بلکه دیه از عاقله اش می گیرند.

۷- تساوی عضو، در مقابل دست ناقص و چلاق دست سالم قصاص نمی شود.

۸- تساوی محلّ جرح، در مقابل دست راست دست چپ قصاص نمی شود .

۹- تساوی مساحت، بیش از اندازهٔ جراحت وارده نمی توان قصاص نمود .

۱۰- تساوی آلت، اگر با چوب جنایت کرده با آهن نمی توان قصاص نمود .

11- شکستن استخوان نباشد، پس در مقابل استخوان شکسته شده دیه می دهد و تعزیر می شود و قصاص نمی شود .

12- آلت کشنده نباشد، پس با وسیلهٔ قتّاله که مسموم کننده یا خفه کننده وغیره باشد قصاص ممنوع است.

13- خطر تلف نباشد، پس با قصاص نمودن عضو جانی جانش در معرض تلف است قصاص نمی شود .

14- عفو نشده باشد، پس اگر رضایت دهد دیه می گیرد و قصاص ساقط می شود .

۱۵- دندان طفل نباشد، چون که دندان های طفل باز می روید دیه می گیرد و در مقابل آن قصاص نمی شود بزرگ .

اصل این مطالب را می توانید در صفحه 306 کتاب خلاصه الفقه مطالعه نمایید.