أقسام مکلَّفین

در زمان غیبت إمام زمان عجل الله فرجه مکلّفین را میتوان بچند دسته فرض نمود :

۱- آنهائیکه با تشرف بدیدار حضرت ولی عصر (عج) از آنحضرت کسب تکلیف مینمایند .

۲- مجتهدیکه باید بفتوای خودش عمل کند و بر او تقلید حرام است.

۳- مجتهد متجزی که در آن موارد که مجتهد است بفتوای خود و در سایر موارد بفتوای أعلم رفتار میکند .

4- محتاط که بفتوای همهٔ فقها عمل میکند و أحوط آنها را مراعات مینماید.

5- کسیکه نه مجتهد است و نه محتاط که باید از مجتهد أعلم زنده تقلید کند.

6- مکلّفیکه باید تقلید نماید وعمداً نمینماید أعمالش باطل است.

۷- مکلّفیکه باید تقلید نماید و ابتداءً از مرده تقلید مینماید اگر أعمالش را مجتهد زنده إمضا نکند باطل است .

۸- مکلّفیکه باقی بر تقلید میّت است با إجازهٔ أعلم زنده درست و بی اجازه اشکال دارد .

۹- مکلّفیکه باقی بر تقلید میّت است که او را أعلم از مجتهدین زنده میداند صحیح است .

10- مکلّفیکه از مجتهد غیر أعلم تقليد نموده اگرمخالف فتوای أعلم نباشد صحیح است.

11- مکلّفیکه از مجتهد غیر أعلم تقليد نموده اگر مخالف فتوای أعلم باشد باید بأعلم رجوع کند.

12- مکلّفیکه از دو مجتهد أعلم یکی در عبادات ودیگری در معاملات تقلید مینماید صحیح است.

اصل این مطالب را می توانید در صفحه 13 کتاب خلاصه الفقه مطالعه نمایید.